Weronika Skurpel •
Zmiany w Kodeksie zaczęły obowiązywać od początku sierpnia. Czy w związku z nimi pracownicy uzyskają więcej dni wolnych? Czy pojawią się nowe urlopy? Jakie zmiany czekają pracowników i pracodawców?
Nowe przepisy
Po ponad dwóch latach mają zacząć obowiązywać przepisy regulujące pracę zdalną, pojawią się też nowe urlopy. Pracownicy zyskają nowe uprawnienia, a na pracodawców natomiast zostaną nałożone nowe obowiązki.
Urlop opiekuńczy i urlop z tytułu siły wyższej
Ten pierwszy będzie przysługiwać m.in. z tytułu choroby członka najbliższej rodziny, z którym wspólnie zamieszkujemy, czyli np. męża czy dziecka. Będzie on przysługiwał w wymiarze aż pięciu dni, ale będzie niepłatny. Nie otrzymamy z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Natomiast urlop z tytułu siły wyższej będzie nam przysługiwał w wymiarze dwóch dni w roku kalendarzowym i będzie płatny w 50 proc.
Urlop rodzicielski
Zgodnie z projektowanymi zmianami urlop rodzicielski ma być dłuższy. Obecnie wynosi 32 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka i 34 tygodnie w przypadku ciąży mnogiej. Po zmianach będzie to odpowiednio 41 i 43 tygodnie. Będzie można go wykorzystać maksymalnie w pięciu częściach do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy szósty rok życia. Matka będzie mogła np. wykorzystać od razu po urlopie macierzyńskim 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego, a ojciec dziecka będzie mógł wykorzystać swoje 9 tygodni, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Zmiany dla rodziców dzieci do 8. roku życia
Rodzice do ósmego roku życia dziecka będą mogli też złożyć do pracodawcy wniosek, że nie chcą pracować w nadgodzinach i pracodawca będzie musiał taki wniosek uwzględnić. Zgodnie z nowymi przepisami pracownik opiekujący się dzieckiem do ukończenia przez nie ósmego roku życia – bez wyrażenia swojej dobrowolnej zgody – nie będzie również zobowiązany do pracy w porze nocnej w systemie przerywanego czasu pracy czy też delegowania poza stałe miejsce pracy.
Zmiany w umowie na czas próbny i nieokreślony
W przypadku obu umów pracodawca będzie zobowiązany do uzasadnienia przyczyny wypowiedzenia takiej umowy oraz skonsultowania się w tej sprawie ze związkami zawodowy. Nowym zjawiskiem jest również możliwość przedłużenia umowy na okres próbny w przypadkach uzasadnionych – np. w związku z chorobą pracownika. Zmiany dotyczące umowy na okres próbny obejmą wymiar czasu, na jaki taka umowa może być zawarta. Dotychczas były to 3 miesiące. Po zmianach okres próbny będzie zależny od tego, na ile strony będą chciały zawrzeć kolejną umowę.
Brak wynagrodzenia za urlop opiekuńczy - niekorzystna zmiana
Nowym niezbyt korzystnym przepisem jest brak prawa do wynagrodzenia pracownika korzystającego z urlopu opiekuńczego. Taki pracownik nie będzie otrzymywał żadnego wynagrodzenia. Możliwe będzie jednak skorzystanie z zasiłku opiekuńczego.
Zmiany w urlopie ojcowskim
W chwili obecnej ojcowie mają prawo do dwutygodniowego urlopu do ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia. Po nowelizacji będzie to jedynie 12 miesięcy.
Prawo pracownika do bezpłatnych szkoleń
Pracownicy mają uzyskać prawo do nieodpłatnego szkolenia, które jest konieczne do wykonywania danego rodzaju pracy lub pracy na określonym stanowisku. Jednym z rozwiązań przewidzianych przez ten akt prawny jest zapewnienie pracownikom szkolenia dla celów wykonywania pracy.
Podsumowanie
Zmiany w Kodeksie pracy zmuszają pracodawców do zmiany organizacji pracy.
Choć dyrektywy te miały wejść w życie na początku sierpnia, to póki co ustawa nowelizująca nie została nawet przyjęta przez Sejm. Projekt jest dopiero po pierwszym czytaniu. Można więc przypuszczać, że jego wejście w życie zostanie przesunięte na 1 stycznia 2023 r.
