Weronika Skurpel Weronika Skurpel • 14 czerwiec 2022 • Przeczytasz w około 4 min •

Urlop wypoczynkowy - kiedy i komu przysługuje?

RCPonline - efekt wizualny

Dni stają się coraz dłuższe a za oknem robi się coraz cieplej. Wiele osób planuje urlop i letnie wycieczki. Urlop wypoczynkowy to jeden z przywilejów osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Pracodawca który nie przestrzega tego przepisu musi pamiętać, że może grozić mu nawet kara grzywny. 

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego?

Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od dotychczasowego stażu pracy pracownika.

Do stażu wlicza się także okres edukacji.

Po ukończeniu danej szkoły zalicza się na poczet stażu pracy określoną liczbę lat:

  • zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata 
  • średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat 
  • średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat 
  • średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata 
  • szkoły policealnej - 6 lat 
  • szkoły wyższej - 8 lat

Wymiar urlopu wynosi:

  • 20 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy poniżej 10 lat
  • 26 dni na rok kalendarzowy dla pracownika ze stażem pracy co najmniej 10 lat.

Urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego. Pracownik ma prawo skorzystać maksymalnie z 4 dni urlopu na żądanie w roku kalendarzowym.

Z każdym przepracowanym miesiącem osoba zatrudniona zyskuje prawo do 1/12 wymiaru urlopu. W zależności od stażu pracy będzie to część z 20 lub 26 dni. Osoby które podejmują pracę po raz pierwszy otrzymają 1,66 dnia urlopowego za każdy przepracowany miesiąc. 

Na jakich zasadach jest przyznawany urlop?

Urlopu wypoczynkowego należy udzielać w dni, które są dla pracownika dniami pracy. Zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, w wymiarze godzinowym, odpowiadającemu liczbie godzin przypadających do przepracowania przez pracownika w danym dniu. Obliczając urlop musimy pamiętać, że jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom pracy, również w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy. W momencie kiedy mówimy o stosunku do pracowników zatrudnionych na niepełnym etacie, proporcjonalnemu skróceniu ulega wymiar urlopu wypoczynkowego, a nie liczba godzin przypadająca na 1 dzień urlopu.

Przesunięcie urlopu

Przesunąć urlop może pracownik jak i pracodawca. Ważne przyczyny mogą być powodem przesunięcia terminu urlopu. 

Przesunięcie urlopu może być też spowodowane:

  • chorobą,
  • odosobnieniem związanym z chorobą zakaźną,
  • powołaniem na ćwiczenia wojskowe lub szkolenie wojskowe do 3 miesięcy,
  • urlopem macierzyńskim.

Wówczas pracodawca obowiązkowo przesuwa pracownikowi urlop na inny termin.

Czym jest godzinowy urlop wypoczynkowy?

W wyjątkowych sytuacjach możemy podzielić urlop na godziny. 

Udzielamy go wtedy gdy wymiar urlopu, który został jeszcze pracownikowi do wykorzystania, jest niższy niż liczba godzin zaplanowanych do przepracowania w dniu, na który pracownik chce wykorzystać urlop. W takiej sytuacji udzielamy pracownikowi urlopu na fragment dnia pracy, czyli tylko na te godziny, które mu pozostały do wykorzystania z ogólnej puli urlopu, a nie na cały dzień.

Ile dni jednorazowo można wykorzystać?

Urlop wypoczynkowy można podzielić na kilka części bądź wybrać go jednorazowo. Nie musisz więc dłużej zastanawiać się w przypadku urlopu wypoczynkowego, ile dni jednorazowo zabrać. W zależności od stażu pracy możesz wykorzystać 20 lub 26 dni bez przerwy. W teorii jako pracownik masz możliwość wzięcia urlopu w wymiarze nawet 3 tygodni naraz. W praktyce niewielu pracodawców zgodzi się na akceptację takiego wniosku. Tak długa nieobecność pracownika zwykle powoduje ogromne nawarstwienie się niewykonanych obowiązków i zadań oraz przepracowanie się naszego zastępcy.

Do kiedy można wykorzystać zaległy urlop?

Urlop wypoczynkowy powinien być wykorzystany przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym nabył on do niego prawa. Jeśli nie jest to możliwe, możemy odebrać zaległy urlop w kolejnym roku. Niewykorzystany urlop z 2021 roku można odebrać do 30 września 2022 roku.

Podsumowanie

Urlop wypoczynkowy należy się każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę i nie ma co to tego żadnych wątpliwości, jest to czas na zregenerowanie się i zebranie sił do dalszej pracy. Wniosek o urlop wypoczynkowy najlepiej jest złożyć na piśmie bądź elektronicznie. Najważniejsze elementy, które powinien zawierać to rodzaj urlopu i termin. Ważne, aby złożyć wniosek odpowiednio szybko przed planowanym rozpoczęciem urlopu tak, aby pracodawca zdążył zapewnić zastępstwo pod nieobecność pracownika ubiegającego się o urlop. W Rcponline bez problemu złożysz wniosek o urlop kilkoma kliknięciami.