Czym jest mobbing?
Mobbing to nic innego jak działania lub zachowania, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika które na celu mają poniżenie, izolowanie lub wyeliminowanie go z zespołu współpracowników. Mobbing wywołuje u osoby pokrzywdzonej zaniżoną ocenę przydatności zawodowej. Takie sytuacje mają miejsce w ogromnym obszarze nie tylko zawodowym i niestety są problemem na coraz szerszą skalę.
Jak reagować na mobbing?
Nie ma określonego katalogu zachowań sprawcy, które zostaną zinterpretowane jako mobbing. Każdy mobber działa w sposób indywidualny i może dopuszczać się mobbingu w niespotykanej wcześniej formie. Należy pamiętać o kilku rzeczach w momencie kiedy czujemy się mobbingowani:
- reagowanie w jasny sposób na ewidentny mobbing w miejscu pracy,
- wypełnianie tych poleceń przełożonego, które mieszczą się w naszym zakresie obowiązków i są możliwe do wypełnienia w ustalonym czasie,
- komunikowanie problemu o nękającym szefem współpracownikom,
- sprzeciwianie się mobbingowi kiedy zauważymy, że dotyczy kolegów z pracy,
- nie należy wyrażać zgody na wrogie zachowanie w stosunku do nas,
- nie podejmować próby realizowania nieosiągalnych celów które zostały zlecone,
- nie ukrywać przed innymi problemu z mobbingiem.
Jak udowodnić mobbing?
To osoba mobbingowana odpowiedzialna jest za zbieranie dowodów. Warto zbierać dowodowy, takie jak maile, wiadomości tekstowe – warto je wydrukować i nie kasować ze skrzynek odbiorczych, a także dobrze jeśli posiadamy nagrania głosowe. Należy też złożyć odpowiednią skargę, do prezesa firmy lub jeśli to nie poskutkuje powinniśmy powiadomić Państwową Inspekcję Pracy. Najmocniejszym argumentem będą świadkowie czyli współpracownicy, jednak nie jest to łatwe ponieważ często współpracownicy nie chcą się angażować z powodu obawy zwolnienia lub gorszego traktowania w momencie kiedy stawią się za mobbingowaną osobą.
Jakie prawo ma pracownik który padł ofiarą mobbingu?
Na podstawie Kodeksu Pracy pracownik, u którego mobbing przyczynił się do pogorszenia stanu zdrowia, ma prawo do:
- otrzymania zadośćuczynienia w formie pieniężnej za poniesiona krzywdę,
- odszkodowania w kwocie minimum takiej, jaka obowiązuje przy minimalnym wynagrodzeniu o pracę, jeżeli pracownik z powodu mobbingu zdecydował się odejść i rozwiązał umowę o pracę.
Odpowiedzialność pracodawcy
Pracodawca zobowiązany jest według prawa do przeciwdziałania mobbingowi we własnym przedsiębiorstwie. Jest to istotne głównie dlatego, że to on, nawet kiedy nie jest sprawcą, odpowiada za szkody wyrządzone pracownikowi. Pracodawca poniesie konsekwencje odszkodowawcze w przypadku, gdy u zatrudnionego w wyniku długotrwałych działań związanych z zastraszaniem lub nękaniem wystąpi rozstrój zdrowia bądź rozwiązanie przez niego stosunku pracy. W praktyce skuteczne dochodzenie odszkodowania następuje dopiero na drodze sądowej, co często wiąże się z kosztami oraz wieloma formalnościami. Na pracowniku bowiem ciąży obowiązek udowodnienia, że w jego miejscu pracy występował mobbing.
Jak rozpoznać mobbing?
Możemy mówić o mobbingu, gdy:
- działania są powtarzalne,
- proces ten trwa minimum 6 miesięcy,
- mobber kieruje się negatywnymi intencjami.
Wyróżniamy wiele działań mobbingowych m.in. są to:
- ograniczanie możliwości wypowiadania się,
- ciągłe przerywanie wypowiedzi,
- reagowanie na uwagi krzykiem lub głośnym wymyślaniem,
- stałe krytykowanie wykonywanej pracy,
- krytyczne ocenianie życia prywatnego,
- nękanie przez telefon,
- groźby ustne lub pisemne,
- stosowanie poniżających i upokarzających gestów oraz spojrzeń,
- ostentacyjne oraz celowe ignorowanie,
- celowe niedocenianie zaangażowania w pracę,
- wykluczenie z udziału w wykonywanych zadaniach,
- dawanie zadań przerastających możliwości w celu jej zdyskredytowania,
- zmuszanie do wykonywania prac szkodliwych dla zdrowia,
- grożenie przemocą fizyczną.
Skutki mobbingu u pracownika
Długotrwały stres który dotyka pracownika z powodu mobbingu może przynieść bardzo poważne konsekwencje. Osoba mobbingowana może doświadczyć obniżenia poczucia własnej wartości, bólu głowy, bólu mięśni, problemów ze snem oraz stanami depresyjnymi. Za tym idą również choroby fizyczne – w tym wrzody żołądka, udary, zawały, nawroty chorób nowotworowych.
Podsumowanie
Bez względu na to, czy jesteś świadkiem, czy ofiarą mobbingu, nie pozostawaj bez reakcji i nie udawaj że nic się nie dzieje. Mobbing to coś bardzo złego i należy z nim walczyć. Brak reakcji jest cichą zgodą na znęcanie, poniżanie, odtrącanie i wyśmiewanie oraz dręczenie. Nie zgadzaj się na takie zachowania, zwłaszcza że istnieją możliwości przeciwdziałania, z których możesz skorzystać, nie należy tak bardzo nadwyrężać swojego zdrowia psychicznego oraz fizycznego.